Αρχείο Κειμένων: Θρησκείες – Λατρείες
Οκτώ περίπου χρόνια μετά την κυκλοφορία του τελευταίου του πονήματος, ο ερευνητής κ. Μιχάλης Καλόπουλος παρουσίασε στην καρδιά του καλοκαιριού το νέο και πολυαναμενόμενο βιβλίο του που φέρει τον τίτλο «Η ιστορία της Νοημοσύνης: Μήτις – Αθηνά και Οδυσσειακό Πνεύμα». Ο Μηνάς Παπαγεωργίου στρώθηκε στο διάβασμα και στη συνέχεια επικοινώνησε με το δημοφιλή συγγραφέα θρησκευτικής κριτικής, ώστε να του θέσει τα ερωτήματά του.
Διαχρονικά πολλοί έχουν προβλέψει και προσδιορίσει τη συντέλεια του κόσμου, ορμώμενοι από διάφορες προφητείες, σημάδια ή επερχόμενα γεγονότα. Κανένας όμως –ευτυχώς- δεν έπεσε μέσα στις προβλέψεις του.
Ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια του περασμένου αιώνα, υπήρξαν περιπτώσεις όπου οι «προφητείες» του είδους προκαλούσαν το γέλιο. Αλλες φορές περνούσαν απαρατήρητες. Υπήρξαν όμως και κάποιες που άφησαν πίσω τους πολλά θύματα, καθώς οδήγησαν στην αυτοκτονία πολλούς… «πιστούς»
«Στην παγκόσμια μυθολογία και ιστορία μπορούμε να αναγνωρίσουμε παρόμοιες “αρχετυπικές” ιστορίες ηρωικής έκστασης και ουράνιας ανάβασης, αλλά και δαιμονικής, μαρτυρικής κατάβασης στο σκότος και την κόλαση», υπογραμμίζει η N. Bush (2002), συμπεριλαμβάνοντας στον κατάλογό τής τις περιπτώσεις του Ορφέα, του Ηρακλή, της Περσεφόνης, του Κρίσνα αλλά και του Ιησού. Πρόκειται, όμως, για αλληγορίες ή για «αληθινές» περιπτώσεις παροδικής πνευματικής μετάβασης στον παράδεισο ή την κόλαση αντίστοιχα; Ο επιστημονικός χώρος μελέτης των περιθανάτιων εμπειριών (Near-Death Studies) καλείται να δώσει μια απάντηση στο πανανθρώπινο ερώτημα αναφορικά με τη ζωή μετά το θάνατο.
Από τα πανάρχαια χρόνια ο ήλιος κυριαρχούσε στην ανθρώπινη σκέψη, καθώς ήταν το εμφανές στήριγμα της ζωής στον πλανήτη, η οποία εμφανίζει άμεση εξάρτηση από τις κινήσεις του και μάλιστα από τις εποχές του έτους. Ηταν επομένως φυσικό, μέσα από διαδικασίες προσωποποίησης, ο ήλιος να γίνει αντικείμενο λατρείας ο ίδιος, να αναπτυχθεί δηλαδή η ηλιολατρεία (heliolatry ή sun worship). Το ίδιο συνέβη και με το πλήθος των άστρων, όπου πολλά από αυτά αντιστοιχίστηκαν με συγκεκριμένους θεούς. Αντίστοιχα αναπτύχθηκε η αστρολατρεία (astrolatry).
Κάθε χρόνο καλούμαστε να γιορτάσουμε την ανάμνηση του Θείου Δράματος. Οι απανταχού χριστιανοί συμμετέχουν ευλαβικά στο θεανθρώπινο πάθος και συναισθάνονται με κατάνυξη τους διαχρονικούς συμβολισμούς του. Πόσο διαχρονικοί όμως είναι αυτοί οι συμβολισμοί; Μήπως τα βασικά μοτίβα αυτού του εορτασμού συναντιόνται εδώ και αιώνες μέσα στην ανθρώπινη ιστορία ;
Μανιοδότης κι εκστατικός, βαθιά ερωτικός, πνεύμα της φύσης και της γονιμότητας, του κρασιού και του γλεντιού… Ναι, ο Βάκχος, ο Διόνυσος, αέναος κι αειθαλής, μας χαμογελάει ακόμη μες από τα βάθη των αιώνων, μεταμφιεσμένος σε Θείο Βρέφος. Ίσως να σοκάρει η ιδέα ότι πίσω από τη «μεγάλη γιορτή της χριστιανοσύνης» θα μπορούσε να βρίσκεται η λατρεία ενός θεού που μοιάζει διαμετρικά αντίθετος με το σεμνό και μετρημένο Ιησού. Κι όμως, το διονυσιακό υπόβαθρο του Δωδεκαημέρου είναι πολύ έντονο για ν’ αποτελεί απλή σύμπτωση!
Το παρόν άρθρο θα αποπειραθεί να αναδείξει τις επιβιώσεις των αρχαίων ελληνικών τελετουργικών δρωμένων του Θεού Αδώνιδος στην σημερινή εποχή. Αλλωστε, η πρόσληψη και η κατανόηση των ταφικών δρωμένων που την περίοδο του …
Η περιοχή της Νεκράς Θάλασσας προσέφερε κατά τις προηγούμενες δεκαετίες αμέτρητες συγκινήσεις στους αρχαιολόγους και ερευνητές της ιουδαϊκής ιστορίας μέσω της ανακάλυψης των γνωστών «παπύρων». Ομως μια νέα ανακάλυψη που έγινε εκεί στην αυγή της νέας χιλιετίας, τα τελικά πορίσματα της οποίας ανακοινώθηκαν μόλις πριν τέσσερα χρόνια, ήρθαν να ανατρέψουν και πάλι τα δεδομένα σε ότι αφορά τα όσα γνωρίζουμε για τη μεσσιανική ιστορία των Εβραίων πριν από το έτος 0. Πως η ανακάλυψη μιας πέτρινης στήλης του πρώτου αιώνα π.Χ αφορά άμεσα τις εξιστορήσεις των ευαγγελίων και δημιουργεί αρκετά ερωτηματικά για την… πρωτοτυπία τους;