Οι Ξένοι Επιστήμονες και ο Ναός του Απόλλωνα στη Γαύδο!
Μια ομάδα ξένων επιστημόνων, απογοητευμένοι από τους σύγχρονους ρυθμούς ζωής, βρίσκει καταφύγιο σε ένα απομονωμένο νησί μακριά από τον πολιτισμό. Οι άνθρωποι αυτοί δείχνουν να θέλουν να ξεκινήσουν «από την αρχή», επιστρέφοντας στις πανάρχαιες δοξασίες, στο σεβασμό προς τη φύση και στην εφαρμογή της φιλοσοφίας στην καθημερινότητά τους. Δεν πρόκειται για κάποιο σενάριο ταινίας επιστημονικής φαντασίας, αλλά για μία υπόθεση που συμβαίνει σε πραγματικό χρόνο και μάλιστα στη χώρα μας!
Ο Μηνάς Παπαγεωργίου επικοινώνησε με τους εναλλακτικούς αυτούς επιστήμονες της Γαύδου, που, ανάμεσα στα άλλα, ζητούν και ανέγερση ναού του Απόλλωνα στο νησί.
Η ομάδα σας αποτελείται από αλλοδαπούς επιστήμονες που έχουν εγκατασταθεί τα τελευταία χρόνια στη χώρα μας. Πως γνωριστήκατε και με ποιον τρόπο συνενοηθήκατε ώστε να μετακομίσετε εκεί; Γιατί επιλέξατε τη Γαύδο και πως κυλά η καθημερινότητά σας εκεί;
Πριν από περίπου 20- 25 χρόνια, αφού ολοκληρώσαμε τις δραστηριότητές μας σαν επιστήμονες σε διάφορα γνωστικά αντικείμενα κι αποκτήσαμε διάφορα διπλώματα και πτυχία, γεννήθηκε ένα ενδιαφέρον εγχείρημα: να συγκεντρώσουμε ανθρώπους με διαφορετικές επιστημονικές ειδικότητες, με σκοπό να ξεπεραστούν τα εγωιστικά συμφέροντα των επιμέρους τομέων της γνώσης. Η δυνατότητα να καθίσουν γύρω από το ίδιο τραπέζι διαφορετικοί ειδικοί, έκανε γρήγορα φανερό ότι υπάρχει μόνο ένα σημείο στο οποίο οι επιστήμες είναι αδιαίρετες και αυτό είναι η πηγή της προέλευσής τους, η φιλοσοφία. Η φιλοσοφία, σαν ένα αδιαίρετο ζήτημα, υφίσταται μονάχα μέσα στα πλαίσια της σχολής του Πυθαγόρα. Έτσι, δημιουργήθηκε η Πυθαγόρια Σχολή Φιλοσοφίας, η οποία, κατά τη γνώμη μας, είναι η μοναδική πηγή οικουμενικής κατανόησης του κόσμου.
Αν και συναντούσαμε ο ένας το άλλον σε διάφορα συνέδρια, σύντομα καταλάβαμε ότι δεν θα μπορέσουμε να καταφέρουμε κάτι, αν δεν συγκατοικήσουμε, εάν δεν εργαζόμαστε διαρκώς πάνω στην φιλοσοφική αναζήτηση της ζωής. ‘Ετσι, βρήκαμε ένα μέρος, το οποίο έπρεπε να είναι στην Ελλάδα, στην Κρήτη, όπου μπορούμε να εφαρμόσουμε τη φιλοσοφία, όχι μόνο στο πεδίο της γνώσης, αλλά σαν καθημερινό τρόπο ζωής. Γιατί η κατάκτηση της γνώσης προϋποθέτει και τον αντίστοιχο τρόπο ζωής. Έτσι γεννήθηκε η αποικία μας στη Γαύδο. Θεμελιώδης αρχή δημιουργίας μιας αποικίας τέτοιου είδους είναι η συγκέντρωση ανθρώπων από διαφορετικές εθνικότητες, με διαφορετικά θρησκευτικά πιστεύω, με διαφορετικό επιστημονικό υπόβαθρο και, βέβαια, με διαφορετική ψυχοσύνθεση και ηλικίες.
Μπορεί η ύπαρξή μας στη Γαύδο να αποκαλεστεί “ζωή”; Κατά μία έννοια, ναι, μπορούμε να το υποστηρίξουμε αυτό, μια και θεωρούμε ότι η ζωή αφορά σε έναν τέτοιο τρόπο ύπαρξης, όπου όλα τα ζητήματα που προκύπτουν, απαντώνται όχι μέσω εδραιωμένων προσωπικών πεποιθήσεων, αλλά από τη θέση της συμφωνίας. Η συμφωνία είναι η υψηλότερη μορφή ύπαρξης.
Η Γαύδος έτυχε να είναι το πιο αποδεκτό μέρος, γιατί όταν φτάσαμε εδώ το 1998, ψάχνοντας για ένα μέρος να εγκατασταθούμε, ανακαλύψαμε ότι ο τρόπος ζωής ήταν αμόλυντος από τους ανόητους σύγχρονους αστικούς μύθους και διατηρούσε ένα επίπεδο αρχαιότητας. Άνθρωποι που ήταν τότε 70-80 ετών, ήταν αληθινοί Έλληνες. Ο τρόπος ζωής τους ήταν πολύ δύσκολος και έντονος, αλλά στο αίμα τους υπήρχε η φιλοσοφία που αναζητούσαμε. Κατά τη διάρκεια της παραμονής μας εδώ, πολλοί από αυτούς τους ανθρώπους πέθαναν και, πλέον, η νέα γενιά πιστεύει σε μια διαφορετικού είδους φιλοσοφία- αυτή του χρήματος και του γρήγορου τρόπου ζωής. Γίναμε μάρτυρες αυτής της μετάβασης.
Η Γαύδος είναι το πιο νότιο σημείο της Ευρώπης και σημαδέψαμε αυτό το γεγονός φτιάχνοντας το μνημείο της καρέκλας, το οποίο έχει φιλοσοφική βάση.
Παρουσιάστηκαν δύο σύμβολα για την Ευρώπη, ένα στο πιο νότιο σημείο κι ένα στο πιο βόρειο. Το σύμβολο στο Βορρά είναι μια γυάλινη σφαίρα, που βρίσκεται στο Μουσείο Αρκτικής Εξερεύνησης στο νησί Νορθκάπ, στη Νορβηγία. Εκεί φτάνει κανείς από μια λεωφόρο με έξι λωρίδες, υπάρχουν εστιατόρια και ξενοδοχεία• πρόκειται για ένα τουριστικό μέρος. Η καρέκλα μας βρίσκεται ακριβώς στην άλλη πλευρά του ίδιου νομίσματος. Βρίσκεται σε μια παρθένα περιοχή όπου μπορεί να φτάσει κάποιος μονάχα με τα πόδια με μεγάλη δυσκολία. Η καρέκλα αποτελεί πραγματικά το σύμβολο του πιο νότιου σημείο της Ευρώπης, της πιο έντονης εσωτερικής στιγμής της. Από την άλλη πλευρά, αυτό το επίχρισμα πολιτισμού που σταδιακά αναπτύσεται στο βορρά είναι ένα βραχύβιο ανθρώπινο επίτευγμα. Αλλά το βάθος της ζωής συμβαίνει να παρέχεται από το πιο νότιο σημείο, της ζωής όπως υπάρχει εδώ. Η καρέκλα συμβολίζει την ειρήνη και τα βαθιά θεμέλια της ζωής.
Οπότε, πως είναι η καθημερινή μας ζωή και ποιές είναι οι σχέσεις μας με τους γείτονές μας και ιδιοκτήτες του νησιού; Προσπαθούμε να μην αρνούμαστε κανένα δικό τους αίτημα. Τα προσόντα μας μας επιτρέπουν να χτιζουμε σπίτια, να αναστηλώνουμε εκκλησίες, να φτιάχνουμε επιτοίχιες αγιογραφίες, να επισκευάζουμε αυτοκίνητα, να θερίζουμε με δρεπάνια όπως τον πρώτο αιώνα μετά Χριστόν, να συλλέγουμε ελιές. Με λίγα λόγια, να κάνουμε όλες τις εργασίες που χρειάζεται να γίνουν στη Γαύδο. Μάθαμε να κάνουμε όλα αυτά, και τα κάνουμε με χαρά και χωρίς ένταση, παρόλο που είναι κοπιαστική δουλειά. Και αυτό γιατί συνάδει με τη φιλοσοφία ζωής που έχουμε υιοθετήσει.
Θα μπορούσατε να χαρακτηρίσετε τη διαμονή σας εκεί ως ένα κοινωνικό πείραμα; Ποιες είναι οι δραστηριότητες που έχετε αναπτύξει σχετικά με τις εναλλακτικές μορφές ενέργειας;
Δεν μας αρέσουν πολύ οι λέξεις “κοινωνικό πείραμα”, μιας και δεν αναφέρονται στη ζωή αυτή καθεαυτή, αλλά σε μια επινόηση της ζωής, σε μια παρατήρηση που φανερώνει ένα είδους ξένης παρουσίας στη ζωή. Είμαστε κατηγορηματικά αντίθετοι με την αποστασιοποιημένη, αποξενωμένη παρατήρηση της ζωής. Η λέξη “πείραμα” δεν χαρακτηρίζει την παρουσία μας στη Γαύδο. Και ιδιαίτερα η λέξη “κοινωνικό” δεν είναι αρμόζουσα, γιατί πιστεύουμε ότι ο τρόπος γνώσης της πραγματικής ζωής είναι η προσωπική συνάντηση, και μόνον αυτή.
Η λέξη “κοινωνικό” υπονοεί την δυνατότητα απουσίας συνάντησης, του να γνωρίζει πραγματικά ο ένας τον άλλον. Νομίζουμε ότι από την σκοπιά της κοινωνικής ζωής των ανθρώπων, όπως παρουσιάζεται στις κοινωνικές επιστήμες και τις κοινωνικές αντιλήψεις για τη ζωή, ο άνθρωπος αυτός καθαυτός δεν μπορεί να απεικονιστεί, μια και αποτελεί μια αφηρημένη έννοια. Προτιμούμε την κοινή ζωή, να ζούμε μαζί, υπό συνθήκες όπου η απούσια γνωριμίας είναι αδύνατη. Πρόκειται για πολύ στενές σχέσεις μεταξύ των ανθρώπων και σε αυτή την περίπτωση είναι δυνατόν να στηριζόμαστε στην αληθινή συν-ύπαρξη.
Σε σχέση με τις εναλλακτικές μορφές ενέργειας, ήδη από την δεκαετία του ’90, οι γνώσεις μας μας επέτρεψαν να αξιολογίσουμε τις ευκαιρίες της Γαύδου και να οργανώσουμε το ενεργειακό πρόγραμμα των σπιτιών μας με βάση τις παροχές της φύσης. Η Γαύδος έχει μεγάλη ηλιοφάνεια, και ανέμους μέχρι 10 μπροφώρ. Έτσι, μια ανεμογεννήτρια και φωτοβολταϊκά πλαίσια με μπαταρίες είναι ο ευκολότερος τρόπος επίλυσης των ενεργειακών προβλημάτων. Κατασκευάσαμε μια ανεμογεννήτρια (φωτ. Νο ??), το σχέδιο της οποίας δεν υπάρχει πουθενά αλλού στον κόσμο και η οποία δουλεύει με ανέμους οποιασδήποτε έντασης, προσφέροντας συνεχή ροή ενέργειας. Επιπλέον, χτίζουμε τα σπίτια μας με τέτοιο τρόπο, ώστε δεν απαιτείται θέρμανση με ξύλα ή πετρέλαιο, μιας και εκμεταλλεύονται το ήλιο για την επίτευξη θερμικής ισορροπίας.
Υπάρχουν και άλλες ομάδες στον κόσμο που έχουν αντίστοιχες επιδιώξεις με εσάς; Αν ναι, που βρίσκονται; Είστε σε επαφή μαζί τους;
Οι άνθρωποι με τους οποίους βρισκόμαστε σε συμφωνία δεν ζουν μονάχα στη Γαύδο. Η Σχολή μας έχει τρία διαφορετικά παραρτήματα, ένα στη Ρωσία, ένα στη Γαύδο και ένα στη Νότιο Αμερική, στη Βενεζουέλα. Ο τρόπος ζωής είναι κοινός. Στη Ρωσία, η Σχολή βρίσκεται σε ένα απομακρυσμένο μέρος περιτριγυρισμένο από δάσος. Εκεί δουλεύουμε στη γη, και καλύπτουμε τις ανάγκες μας εκμεταλλευόμενοι τις δυνατότητες που παρέχονται τοπικά. Στη Βενεζουέλα, η ομάδα βρίσκεται σε ένα νησί, στη θάλασσα της Καραϊβικής. Η ίδια εικόνα παρουσιάζεται παντού, υπάρχει η ίδια φιλοσοφία. Με αυτούς τους ανθρώπους έχουμε άνευ όρων συμφωνία.
Να πούμε και λίγα πραγματα για εκείνους με τους οποίους έχουμε συμφωνία υπό όρους. Αυτό σημαίνει ότι συμφωνούμε σε μερικά πράγματα και διαφωνούμε σε κάποια άλλα. Οι σχέσεις μας εξαρτώνται από το πόσο κοντά βρίσκονται οι φιλοσοφικές μας βάσεις. Υπάρχουν θιβετιανές σχολές με τις οποίες είμαστε κοντά και σε επικοινωνία. Στην Ευρώπη, υπάρχει μια σχολή Ροδόσταυρων με την οποία συμφωνούμε σε πολλά σημεία. Ακόμη, υπάρχουν θρησεκυτικές σχολές, όπως ορθόδοξα μοναστήρια με τα οποία έχουμε πολλά κοινά. Επίσης, κάποιες σχολές Σουφιστών βρίσκονται κοντά μας. Υπάρχουν συνεχείς διαφωνίες, μπορεί να πει κανείς και πόλεμοι, αλλά πάντα μέσα στα πλαίσια της φιλοσοφίας. Αυτές είναι οι επαφές μας.
Μπορείτε να μας εξηγήσετε με λίγα λόγια τι είναι το Πυθαγόρειο Ινστιτούτο Φιλοσοφικών Ερευνών για την Αθανασία του Ανθρώπου;
Θέλουμε να δημιουργήσουμε ένα σύστημα με δύο αλληλοσυμπληρωματικές δομές. Το επιστημονικό ινστιτούτο βασίζεται στην έρευνα και την εφαρμογή του τρόπου ζωής του ανθρώπου στη Γη. Χρησιμοποιώντας την οικουμενική επιστήμη του Πυθαγόρα, μπορεί φιλοσοφικά να προβλέψει μερικές επιλογές για το μέλλον της ανθρωπότητας. Πιστεύουμε ότι η φιλοσοφία πρέπει να προηγείται όλων των επιμέρους συμπαγών ερευνών και να τους δίνει ουσία πριν καν ακόμη αυτές ξεκινήσουν. Μια τέτοια ολιστική προσέγγιση αποτελεί τη βάση της ιδέας πίσω από το ινστιτουτο. Έτσι, πρώτα πρέπει να υφίσταται ένα φιλοσοφικό πλαίσιο αρμονικής συνύπαρξης και έπειτα να δημιουργούνται εφαρμογές οι οποίες είναι περιορισμένες ως προς την ανάπτυξή τους, κι αυτό περιλαμβάνει περιορισμό ως προς τον ρυθμό ανάπτυξής τους. Όλοι αυτοί οι περιορισμοί προκύπτουν από την ύπαρξη κοινών συμφερόντων και όχι εγωκεντρικών συμφερόντων των μερών που απαρτίζουν το σύνολο. Για παράδειγμα, εμφανίζεται το ερώτημα “Υπάρχει νόημα να αναπτυχθούν τα ηλεκτρονικά;”. Από τη φιλοσοφική σκοπιά, είναι εφικτό να καταστεί κατανοητός ο βαθμός μέχρι τον οποίο μπορούν να αναπτυχθούν, εν αντιθέσει με τις ανεξάρτητες ανάγκες ανάπτυξης των ηλεκτρονικών αυτών καθεαυτών.
Αυτό είναι το ήμισυ του Ινστιτούτου. Το υπόλοιπο μισό αφορά σε ένα ναό, κατά μια έννοια στην θρησκευτική ερμηνεία της ζωής, την οποία απλά φωτογραφίσαμε από τον τρόπο ζωής στην αρχαία Ελλάδα, στις μέρες του Πυθαγόρα και προγενέστερα. Εκείνη την εποχή, η συμμετοχή των θεών στη ζωή των ανθρώπων ήταν γεγονός. Γνωρίζουμε ότι θεοί και άνθρωποι, θνητοί και αθάνατοι, μπορούσαν να συνυπάρχουν, και να οργανώνουν κάθε είδους κοινές σχέσεις, μέχρι και τους Ολυμπιακούς Αγώνες όπου θεοί και άνθρωποι έπαιζαν μαζί. Υπάρχει η δυνατότητα αυτού του είδους της στενής ανθρώπινης- θεϊκής συνύπαρξης. Αυτό που εννοούμε δεν είναι θρησκευτικό με την στενή έννοια του όρου, αλλά μια σχεδόν θρησκευτική κατανόηση, μια και θρησκεία και επιστήμη κινούνται πάντα μακριά η μία από την άλλη. Εμείς πιστεύουμε ότι αυτές πρέπει να διασταυρώνονται και να αλληλοπροσδιορίζονται αμοιβαία. Έτσι, δεν πρόκειται για αμιγή επιστήμη ή αμιγή θρησκεία, διαχωρισμένες η μία από την άλλη. Θεωρούμε ότι η Αρχαία Ελλάδα προσέφερε ένα παράδειγμα αυτής της διασταύρωσης, αυτής της ένωσης, όπου η θεολογία συγκαταλεγόταν ανάμεσα στις επιστήμες και οι θρησκευτικές σπουδές περιλαμβάναν τη μελέτη της γλωσσολογίας και της επιστήμης των αριθμών.
Έχει προκαλέσει αίσθηση η απόφασή σας να κατασκευάσετε ναό του Απόλλωνα. Από πού πηγάζει η επιθυμία σας αυτή; Σχετίζεται με κάποιου είδους θρησκευτικό συναίσθημα ή ο ναός θα αποτελέσει κάποιου είδους πολιτιστικού μεγάρου για το Π.Ι.Φ.Ε.Α.Α;
Ο ναός δεν θα είναι ένα αμιγώς θρησκευτικό αντικείμενο, μιας και δεν πιστεύουμε στην αμιγή θρησκεία. Είναι προορισμένος για την πιθανότητα να οργανωθεί η συμπεριφορά και, ιδιαίτερα, οι ηθικές αντιλήψεις του ανθρώπου για την επιστήμη. Δεν είναι τα πάντα εφικτά για τις επιστήμες, και δεν πρέπει να γίνονται τα πάντα διαμέσου των επιστημών. Σε αυτή την περίπτωση, η ανθρώπινη ηθική διασώζει τα γειτονικά βασίλεια των ζώων, των φυτών και των ορυκτών, γιατί δεν τους επιτρέπει να θεωρούνται αναλώσιμοι πόροι. Αντιθέτως, τους φέρεται σαν να είναι συν-αδελφοί στη ζωή. Οι ηθικές τοποθετήσεις είναι εξαιρετικά πολύτιμες, μια και η επιστημονική προσέγγιση δεν έχει όρια, και είναι απαραίτητο να περιοριστεί. Έτσι, και μόνο η ύπαρξη του ναού σε συνδιασμό με το ινστιτούτο είναι αναγκαία για ηθικά υγιείς δραστηριότητες και για ένα ηθικά υγιή τρόπο ζωής. Όλα αυτά είναι αντεγραμμένα από τους αρχαίους Έλληνες και ο Απόλλωνας είναι πολύ σημαντικός για εμάς γιατί ήταν ο άμεσος δάσκαλος, ο Πυγμαλίωνας αν θέλετε, του Πυθαγόρα. Ακόμη και κάποια όργανα του σώματος του Πυθαγόρα άνηκαν στον Απόλλωνα.
Για ποιο λόγο ζητήσατε άδεια ανέγερσης ναού από την Μητρόπολη Κισάμου και Σελίνου (δεδομένου ότι η απάντηση ήταν αναμενόμενη); Πως σχολιάζετε το δελτίο τύπου που εξέδωσε η Μητρόπολη;
Ο δεύτερος πυλώνας, μετά το αρχαίο Πυθαγόρειο σύστημα, είναι για εμάς η Βυζαντινή Εκκλησία. Πρόκειται για ένα νεότερο δόγμα, αλλά είναι γεγονός ότι, στο Βυζάντιο, κράτος κι εκκλησία βασίζονταν στην κληρονομιά των αρχαίων Ελληνικών παραδόσεων. Για παράδειγμα, τα παιδιά στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση διδάσκονταν την αρχαία Ελληνική γλώσσα και θρησκεία. Οι θρησκευτικές φιλοσοφικές κατασκευές στηρίζονταν στους αρχαίους Ελληνικούς κανόνες.. Η αντίθεση ανάμεσα στον Χριστιανισμό και τον παγανισμό δεν ήταν τόσο μεγάλη όσο στη Δύση, όπου ο παγανισμός θεωρούταν έγκλημα. Στο Βυζάντιο, αποτελούσε μέρος της αρχαίας κληρονομιάς. Συγκεκριμένα, τα συγγράματα του Μέγα Βασιλείου δηλώνουν άμεσα, ότι μια τέτοια μετάβαση πράγματι έλαβε χώρα, και ότι ο Χριστιανισμός είναι μια θαυμάσια απεικόνιση του βάθους
της σχέσης μεταξύ φιλοσοφίας και θρησκείας.
Για αυτό το λόγο, ο σεβασμός μας στη Βυζαντινή Εκκλησία της εποχής δεν έρχεται σε αντίθεση με τις αντιλήψεις μας. Παρόλα αυτά, με το πέρασμα του χρόνου, η κατάσταση άλλαξε. Αλλά η ουσία δεν έγκειται σε αυτό το σημείο. Εξακολουθούμε να πιστεύουμε ότι στη Βυζαντινή Εκκλησία μπορούν να συνυπάρξουν αρμονικά η πίστη και η γνώση. Και φυσικά, από τη Βυζαντινή Εκκλησία προέρχονται οι Εκκλησίες της Ελλάδας και της Κρήτης, όπως επίσης και η Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία, όπου όλοι οι χριστιανικοί κανόνες έχουν Βυζαντινές ρίζες. Η Βυζαντινή Εκκλησία δεν ήταν ποτέ σε ανταγωνιστική θέση με τη φιλοσοφία Μεταξύ τους υπήρχε ένα πεδίο αρμονικής αντιστοιχίας.
Για το λόγο αυτό, δεν μπορούμε να θεωρησουμε ότι αυτή η παράδοση μπορεί να είναι ενάντια στη επιθυμία μας να ιδρύσουμε το Ινστιτούτο. Και οποιοσδήποτε χαρακτηρισμός για εμάς και τις προθέσεις μας είναι προσωρινός και μπορεί να ξεπεραστεί. Εντοπίσαμε κάποια έργα του Μεγάλου Βασιλείου και τα δημοσιεύσαμε στον ιστόχωρό μας . Νομίζουμε ότι το σχόλιο μας για το δελτίο τύπου της Μητρόπολης Κισάμου και Σελίνου, μοιάζει ακριβώς με αυτή την επιστολή του Μεγάλου Βασιλείου.
Γνωρίζετε ότι στη χώρα μας υπάρχουν οργανώσεις και συλλογικότητες για την παλινόρθωση της Ελληνικής Εθνικής Θρησκείας; Θα θέλατε να τους στείλετε κάποιο μήνυμα;
Ναι, και βέβαια επιθυμούμε να τους στείλουμε ένα μήνυμα. Η διδασκαλία του Πυθαγόρα, βεβαίως δεν οδηγεί στον Ελληνικό εθνικισμό. Βασιζόταν στις παραδόσεις και τον πολιτισμό των Αιγυπτίων, της Βαβυλώνας και της Ελλάδας. Πρόκειται για μια γήινη διδασκαλία, λαμβάνοντας υπόψη ότι από εκεί προέρχονται όλες οι επιστήμες, οι τέχνες και πολλά ακόμη. Αυτό που υποστηρίζουμε είναι ότι η απόχρωση στρατιωτικών σχέσεων ανάμεσα στους ανθρώπους, έθνη ή θρησκείες μπορεί να αποδειχθεί θανάσιμες.
Με τις ομάδες που ασχολούνται με τις αρχαίες Ελληνικές παραδόσεις, δεν μπορούμε να έχουμε και δεν θα υπάρξουν διαφωνίες. Είναι σύμμαχοι και φίλοι μας. Η αλληλογραφία που λαμβάνουμε από όλη την Ελλάδα ως απάντηση στη δημοσίευσης των προθέσεών μας, μας εμπνέει, μας κάνει χαρούμενους και μας δίνει δύναμη. Κυριολεκτικά συμφωνούμε με κάθε επιστολή που έχουμε λάβει.
Με τι υλικά σκοπεύετε να κατασκευάσετε τον ναό; Υπάρχει κάποιο αρχιτεκτονικό μοντέλο πάνω στο οποίο θα δουλέψετε; Πότε προβλέπεται να είναι έτοιμος;
Τα υλικά που έχουν συσσωρευτεί στη Γαύδο τα τελευταία δέκα εκατομμύρια χρόνια, μας επιτρέπουν να χτίσουμε το ναό. Υπάρχουν υπέροχες πέτρες εδώ. Ολόκληρη η εξωτερική διακόσμιση του ναού θα γίνει με πέτρες. Παράλληλα, οι σύγχρονες τεχνολογίες επιτρέπουν την προστασία από σεισμούς και για το λόγο αυτό, θα χρησιμοποιήσουμε τσιμέντο ενισχυμένο με σιδερόβεργες, προκειμένουν να αποφύγουμε την καταστροφή του ναού από φυσικά αίτια.
Η αρχιτεκτονική μας μελέτη για το μοντέλο του ναού προέρχεται από τους αρχαίους Ελληνικούς ναούς. Παρ’ όλα αυτά, εξακολουθεί να είναι μια σύγχρονη κατασκευή και επιδιώκουμε την ισορροπία μεταξύ του πως μπορεί να είναι ένας σύγχρονος ναός σε σχέση με το αρχαίο πρωτότυπό του. Οι λέξεις-κλειδιά που περιγράφουν το αρχιτεκτονικό σχέδιο είναι φως και αέρας. Γι’ αυτό δεν θα υπάρχουν τοίχοι σε αυτό το ναό, υπάρχουν 24 κολώνες, και ο χώρος του ναού θα είναι υπαίθριος και ανοιχτός σε όλους τους ανέμους. Θα είναι τόπος διεξαγωγής μυστηρίων κάτω από τον ουρανό. Απουσία εμποδίων σε σχέση με την έκδοση αδειών και άλλες διακοπές, τεχνικά χρειαζόμαστε δύο μήνες για να χτίσουμε τον ναό. ‘Εχουμε τα υλικά. Το καλοκαίρι προγραμματίζουμε να διεξάγουμε το πρώτο μυστήριο. Αλλά, εάν η αντίσταση τύχει να είναι στρατιωτικού είδους, θα είναι απαραίτητο να κάνουμε μερικές διορθώσεις στα σχέδιά μας.
Σκοπεύουμε να χτίσουμε όχι μονάχα το ναό, αλλά και ένα κτίριο για το Ινστιτούτο, μία συνεδριακή αίθουσα για τις συναντήσεις των επιστημονικών συνεδρίων που θα οργανώνουμε και όπου θα συζητούνται ερωτήματα σχετικά με τον τρόπο ζωής του ανθρώπινου όντος. Στο σχέδιο του κτιρίου του ινστιτούτου, μπορείτε να δείτε ότι η αίθουσα συνεδριάσεων παρέχει θέα 360º. Τα σχέδιά μας περιλαμβάνουν την κατασκευή αυτών των κτιρίων.
Ποιες είναι οι σχέσεις σας με τους ντόπιους κατοίκους του νησιού; Πως αντιμετωπίζουν όλες αυτές τις πρωτοβουλίες σας;
Δόξα τω Θεώ, οι ντόπιοι έχουν διαφορετικές στάσεις απέναντι στις πρωτοβουλίες μας. Γενικά, κατά την διάρκεια των 12 χρόνων που είμαστε στη Γαύδο, δεν ήρθαμε σε αντιπαράθεση με τους ντόπιους. Και με τη βοήθεια του Θεού, δεν θα έρθουμε στο μέλλον. Τα εμπόδια για την εύκολη και απρόσκοπτη κατασκευή του ναού είναι, όσο κι αν ακούγεται περίεργο, το γεγονός ότι οι ντόπιοι είναι πολύ νομοταγείς πολίτες. Οι δυσκολίες για έκδοση άδειας κατασκευής στη Γαύδο, έχουν να κάνουν με πολλούς νόμους που δεν σχετίζονται άμεσα με την συγκεκριμένη κατασκευή, αν και εφαρμόζονται αδιακρίτως. Για παράδειγμα, το Δασαρχείο και η Αρχαιολογική Υπηρεσία αποτελούν σοβαρά εμπόδια οικοδόμισης. Διαλέξαμε μια τοποθεσία για το ναό που, πρακτικά, είναι ένας γυμνός βράχος ο οποίος προεξέχει από το γκρεμό πάνω από τη θάλασσα. Ούτε αρχαιολογικά ευρήματα, ούτε δάσος μπορούν να υπάρξουν πάνω σε αυτό το βράχο. Αλλά, στους χάρτες της αρχαιολογικής υπηρεσίας και του Δασαρχείου ανήκει σε ζώνη Α. Ως αποτέλεσμα, η έκδοση άδειας οικοδόμησης σε αυτό το βράχο δεν είναι εύκολη υπόθεση. Και οι ντόπιοι, από τη δική μας οπτική, είναι πολύ νομοταγείς, παρά την περίεργη εφαρμογή των σχετικών νόμων. Εκτός των άλλων, έχουν προκύψει και θρησκευτικά θέματα. Υπάρχουν ακραίες ερμηνίες των ιδεών μας, όπου παρουσιαζόμαστε να φερόμαστε ενάντια στην Ορθόδοξη Εκκλησία μέχρι του σημείου ότι προσπαθούμε να αλλάξουμε την ορθόδοξη θρησκεία. Η γνώμη μας είναι ότι όλα αυτά είναι προσωρινά εμπόδια. Σταδιακά, με τις κατάλληλες εξηγήσεις και πειθώ, όλα αυτά τα θέματα θα διελευκανθούν. Δεν έχουμε καμιά διάθεση να αναδιαρθρώσουμε τη θρησκεία. Παρεμπιτόντως, στη Γαύδο, έχουμε αναστηλώσει δέκα ορθόδοξα παρεκκλήσια, μερικά εκ των οποίων ήταν υπό κατάρρευση. Έτσι, το θέμα με τη θρησκεία, ναι μεν δεν είναι απλό, αλλά μπορεί να ξεπεραστεί.
Στην επιστολή σας προς το Δημοτικό Συμβούλιο Γαύδου αναφέρετε ανάμεσα στα άλλα: «Σύμφωνα με την Αρχαία Ελληνική Μυθολογία, υπήρξε μια περίοδος στην Ελλάδα όπου οι Θεοί με τους Ανθρώπους συνυπήρχαν. Το Ινστιτούτο θα μελετήσει τη δυνατότητα αυτής της ιδέας πέρα από το μύθο, να αποτελέσει σύγχρονο τρόπο ζωής». Θα μπορούσατε να αναπτύξετε τις σκέψεις σας σχετικά με τα παραπάνω; Έχετε στο μυαλό σας κάποιο νέο μοντέλο κοινωνικής οργάνωσης;
Το ερώτημα για την συνύπαρξη μύθου και πραγματικότητας επίσης προέρχεται από τις αρχαίες ελληνικές παραδόσεις. Σήμερα, η δημιουργία των μύθων είναι ένας ευρέως διαδεδομένος τρόπος για να αποπροσανατολίζονται τα μυαλά των ανθρώπων. Υπάρχει ο μύθος ότι οι επιστήμες θα σώσουν τον κόσμο, ότι είναι δυνατόν να πολεμήσουμε για την ειρήνη, ότι η οικονομία μπορεί να είναι καρποφόρα, κ.ο.κ. Διαφορετικοί μύθοι κυκλοφορούν συνέχεια και έχουν μικρή σχέση με το τι συμβαίνει στην πραγματικότητα. Η δημιουργία τέτοιων μύθων λειτουργεί σαν μια σοβαρή θανατηφόρα ασθένεια, γιατί δεν μπορεί να συγκριθεί με την πραγματική ζωή. Υπάρχει το υπέροχο παράδειγμα του Σλήμαν, ο οποίος πίστεψε στον Όμηρο και ανέσκαψε την Τροία. Η ύπαρξή της ήταν μια πραγματικότητα που με τον καιρό έγινε μύθος στον οποίο κανείς πια δεν πίστευε. Ο μύθος είναι μύθος και αυτό που οι άνθρωποι θεωρούν πραγματικότητα, για παράδειγμα το γεγονός ότι δεν υπάρχουν αρκετά χρήματα, ή άλλες τέτοιες ανοησίες, αυτή είναι η πραγματικότητα γι’ αυτούς. Η φιλοσοφία δεν μπορεί να διαχωρίζει το μύθο και τη ζωή, οφείλει να τα συνδιάζει και όσο πιο κοντά βρίσκονται, τόσο το καλύτερο. Μύθος και πραγματικότητα πρέπει να αλληλοσυγκρατούνται, ώστε να αποφεύγονται τα άκρα. Και για αυτό υποστηρίζουμε ότι σε μια σύγχρονη ζωή μαζί με τους θεούς, πρακτικά προτιμούμε τη δημιουργία, όχι μύθων, αλλά της πραγματικότητας. Και, υπό αυτό το πρίσμα, μπορούμε να σκεφτούμε την απάντηση στην ερώτησή.
Μπορούμε να διακρίνουμε τριών ειδών επιστήμες, τις φυσικές, τις κοινωνικές και τις ανθρωπιστικές. Σε διαφορετικές χρονικές περιόδους, δόθηκε προτίμηση σε μία από αυτές, περισσότερο από όσο ήταν απαραίτητο. Για παράδειγμα, κατά τη διάρκεια ολόκληρου του 20ου αιώνα, η εμφάνιση των φυσικών επιστημών οδήγησε στην ανάπτυξη τεχνολογιών, οργάνων μέτρησης, κ.ο.κ. Οι κοινωνικές επιστήμες ερευνούν ομαδικά, μαζικά φαινόμενα. Μεγάλη σημασία δόθηκε και σε αυτές τις επιστήμες. Έτσι, εμφανίστηκε ο μαρξισμός, ο φασισμός κ.ο.κ. Πιστεύουμε ότι ο 21ος αιώνας είναι ο χρόνος για την ανάπτυξη των ανθρωπιστικών επιστημών, των επιστημών για το ανθρώπινο ον.
Η επικράτηση της ανάπτυξης των ανθρωπιστικών επιστημών οδηγεί στην τοποθέτηση του ανθρώπου εντός του φυσικού κόσμου. Και στο να υπάρξει, επιτέλους, απάντηση στο ερώτημα για τον προορισμό του ανθρώπινου όντος, για τον τρόπο της ύπαρξής του, ο οποίος ίσως να διαφέρει από αυτόν του ζώου.
Στις ανθρωπιστικές επιστήμες, περιλαμβάνονται οι επιστήμες για τη γλώσσα, τη γραμματική και τη γραφή. Υπάρχουν πολλά μυστικά και σε αυτά τα πεδία κι έχουμε πολύ φτωχή γνώση της γλώσσας. Ποιό σκοπό εξυπηρετούν οι γλώσσες, τι είναι η γραφή και γιατί έχουν δοθεί στον άνθρωπο κατ’ αποκλειστικότητα;
Με αυτή την έννοια, ένα κοινωνικό μοντέλο βασιζεται στις ανθρωπιστικές επιστήμες και όχι στις κοινωνικές ή τις φυσικές επιστήμες. Κατά τη γνώμη μας, στον 21ο αιώνα οι ανθρωπιστικές επιστήμες θα κυριαρχήσουν. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο το κοινωνικό μοντέλο είναι πρωτίστως ανθρωπιστικού χαρακτήρα, κι έπειτα ακολουθούν τα κοινωνικά και φυσικά μοντέλα. Ένα κοινωνικό μοντέλο καθίσταται εφικτό, εφόσον δεν παραβιάζει τους νόμους της ανθρώπινης επικοινωνίας. Πλέον, υπάρχει μια ανισορροπία στις σχέσεις ανάμεσα σε αυτούς τους τρεις πυλώνες της επιστήμης. Ο τρόπος ζωής είναι ένα ανθρωπιστικό πρόβλημα. Τα κοινωνικά μοντέλα χωρίς ανθρωπιστικές έννοιες, μερικές φορές περιέχουν τέτοιες ανοησίες, που είναι απαίσιο μόνο να το σκεφτεί κανείς. Για παράδειγμα, υπάρχει η αντίληψη ότι οι Τούρκοι είναι εχθροί των Ελλήνων και ότι οι Ρώσοι είναι εχθροί των Γερμανών, ή άλλες ανοησίες πάνω στις οποίες βασίζεται η κοινωνική συμπεριφορά. Σε αυτές τις περιπτώσεις οι ανθρωπιστικές επιστήμες απουσιάζουν. Είναι η συνάντηση, η γνωριμία που εξαλείφει τα λανθασμένα κοινωνικά μοντέλα. Γνωρίσαμε Γερμανούς κι συνέβη να είναι όχι και τόσο κακοί άνθρωποι, και φανταστείτε ότι μαλώναμε μεταξύ μας για τόσα πολλά χρόνια, λόγω του κοινωνικου μοντέλου. Σχετικά με τα κοινωνικά μοντέλα, είναι απαραίτητο να είναι κανείς εξαιρετικά προσεκτικός, και αποτελεί αναγκαιότητα αυτά να βασίζονται σε ανθρωπιστικές έννοιες.
Πως σχολιάζετε την ανακοίνωση της 7ης Φεβρουαρίου 2011 από την οργάνωση Ύπατο Συμβούλιο των Ελλήνων Εθνικών;
Όσον αφορά στην ιδεολογία αυτής της ομάδας, είμαστε απόλυτα σύμφωνοι και δεν μπορούμε παρά να υποστηρίξουμε ότι αναφέρεται σε σχέση με το σεβασμό στην Αρχαία Ελληνική παράδοση. Όμως, μέσα στις προθέσεις τους περιλαμβάνεται και η έρευνα για εχθρούς. Βρήκαν έναν αντάξιο εχθρό στην Ορθόδοξη Εκκλησία, αλλά φαίνεται ότι δεν τους είναι αρκετός. Δεν μπορούμε να συμφωνήσουμε ότι η βασική δραστηριότητα ενός οργανισμού με πολιτιστικούς σκοπούς είναι η μάχη. Οι Έλληνες θεοί δεν είχαν εχθρούς και δεν καταφέρθηκαν ποτέ ενάντια στη Χριστιανική Εκκλησία.
—————————————————————–
Ο γνωστότερος φορέας της Ελληνικής Εθνικής Θρησκείας στη χώρα μας, Ύπατο Συμβούλιο των Ελλήνων Εθνικών (ΥΣΕΕ), εξέδωσε σχετική ανακοίνωση στις 7/2/2011. Ανάμεσα στα άλλα αναφέρεται:
Μια ακόμη επιχείρηση παρώδησης της Ελληνικής Εθνικής Θρησκείας
Στον οποιονδήποτε λοιπόν έχει σώας τα φρένας και την κρίση ορθή γεννιούνται αυτόματα τρία εύλογα ερωτήματα:
1. Από πού νομιμοποιούνται αυτοί οι ορθόδοξοι «ενορίτες», που επικαλούνται ευθέως την Παναγία, ζητούν την ευλογία του ορθόδοξου θεοκράτη και επικαλούνται την «χριστιανική ευσπλαχνία» του, να πιάνουν στο στόμα τους τον Θεό της Ελληνικής Εθνικής Θρησκείας Απόλλωνα και να σχεδιάζουν να του ανεγείρουν δήθεν «Ναό»;
2. Από πού νομιμοποιούνται αυτοί οι κύριοι να θέτουν την πρόθεση ανέγερσης Ελληνικού Ναού (εντός ή εκτός εισαγωγικών) υπό την κρίση των θεοκρατών της τυραννεύουσας Ορθόδοξης Εκκλησίας;
3. Από πού νομιμοποιούνται αυτοί οι κύριοι να παρωδούν την έννοια του Θεού (υπαρκτού «ταξιθετικού» όντος που δεν έχει αποκοπεί από την Πρώτη Αιτία) και του Ναού (εκεί όπου «ναίουσιν», δηλαδή κατοικούν οι Θεοί) της Ελληνικής Εθνικής Θρησκείας και να υποβιβάζουν την λατρευτική πράξη σε θεατρική αναπαράσταση;
Η απάντηση και στα τρία ερωτήματα είναι: προφανώς από πουθενά! Θεώρησαν ίσως ότι η Ελληνική Εθνική Θρησκεία είναι θρησκεία νεκρή και ο καθένας μπορεί να την σκυλεύει κατά το δοκούν. Δυστυχώς όμως γι’ αυτούς, τα πράγματα δεν έχουν έτσι. Η Ελληνική Εθνική Θρησκεία όχι μόνον είναι ζώσα, με ιστορική συνέχεια μάλιστα από τον 15ο αιώνα έως σήμερα, αλλά επίσης έχει δομή και κυριαρχικά δικαιώματα.
Έντονη ήταν η αντίδραση της Ιεράς Μητροπόλεως Κισάμου και Σελινού στο αίτημα των επιστημόνων της Γαύδου. Σε Δελτίο Τύπου που κυκλοφόρησε στις 2/2 αναφέρονται ανάμεσα στα άλλα:
Σε μια εποχή βαθιάς ηθικής και πνευματικής ύφεσης και παρακμής, απόρροια της οποίας είναι η οικονομική κρίση ως και ό,τι άλλο βιώνομε στην ζοφερή πραγματικότητα του σήμερα, έχοντας ως αποτέλεσμα να γίνεται ο βίος μας α-βίωτος, η Εκκλησία του Χριστού καλεί τα παιδιά Της και τον κόσμο όλο σε πνευματική αφύπνιση και εγρήγορση. Η προσπάθεια επιστροφής στην ειδωλολατρία, η αναβίωση του δωδεκαθέου και των διονυσιακών τελετών, δεν δίδουν διέξοδο στα αλύτρωτα αδιέξοδα της καθημερινότητας μας, αλλά φανερώνουν και αποκαλύπτουν το βάθος και την ουσία του προβλήματος.
Στην προσπάθεια αποχριστιανισμού, αποϊεροποίησης και απογύμνωσης του τόπου και της κοινωνίας μας ας κρατήσομε «πάντα ανοικτά, πάντα άγρυπνα τα μάτια της ψυχής μας», μένοντας σταθεροί στις αιώνιες και διαχρονικές αξίες και παραδόσεις του Γένους και της Ρωμιοσύνης, ακούοντας την προτροπή του Αποστόλου Παύλου: «…αδελφοί, στήκετε, καὶ κρατείτε τας παραδόσεις ας εδιδάχθητε εἴτε διὰ λόγου εἴτε δι᾿ επιστολής ημών» (Β΄ Θεσ. 2,15).
——————————————–
Σημείωση: Μέρος της συνέντευξης δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά στο περιοδικό “Φαινόμενα” του Ελεύθερου Τύπου. Το metafysiko.gr τη δημοσιεύει εδώ ολόκληρη.